Mun muittan ahte juo lean čállán bloggas dán birra. Muhto goitge namuhastan fas. Mii lea earáhus diekkár passiiva geahčosiid gaskas:
- juvvot
- hallat
- šuvvot
Vai leago daid gaskas seammá mearkašupmi ja geavaheapmi?
In dieđe manne lea nu, muhto fuobmájin dasa ahte sámegielčeahpit muhtuimin leat oalle čuorbi čilget mii lea passiivahápmi ja mii lea earáhus daid geahčosiid gaskas maid namuhin easke. In mun gávdnan dakkár oahppogirji mas livčče buore sihke čilgehus ja ovdamearkat. Suddu lea.
Muhto juste dál viegan hárjehállamii. :D
-juvvot ja -šuvvot lea rievtti mielde seamma (dehe -uvvot). Jus lea bárrahisstávvalvearba de šaddá -uvvot (jurddašuvvot, oaivvilduvvot, muitaluvvot, ráhkistuvvot...)
ReplyDelete.. ja jus lea bárrastávval- ja kontrákta vearba de lea -juvvot: lohkkojuvvot, diŋgojuvvot...
-hallat fas lea veaháš eará. Dat heive dušše muhtun vearbbaide ja dat muitala ahte geavai dušše oktii ja ahte lea negatiivvalaš: vuojahallat, borahallat, nei, vuorddeš borahallat han ii leat várra dušše oktii, na mun in dieđe, dat láve goit lea nu ahte dat dáhpáhuvvá dušše oktii. Muhto das lea goitge negatiivvalaš sisdoallu. -uvvot ja -juvvot ii dárbbaš leat negatiivvalaš.
Jáhkán mun hobbygrammahtihkár Ville
Giitu Ville! Mun čálen dán birra facebookas, Ártegis ságat joavkus maid. Dieppe gielačeahppit lávejit čállit sámegiela birra.
ReplyDeleteVille lea juo bures čilgen dien -juvvot ja -šuvvot. -hallat-geažus lea veahá moalkát, ja dasa sáhttet boahtit máŋga sisdoalu. Muhtomin gávnnat -hallat/-haddat maid aktiiva cealkagiin omd. Mun borahalan mánáid. Dalle mun attán mánáide borrat guhkit áiggi, attá veahážiid mielde ja sáhttet veahá gaskkažat/bottožat maid. Muhto dat eai ábut leat nu guhkit ahte sáhttá lohkat ahte mun lean heaitán bargame dan. Aktiiva mearkkašumis sáhttá maid ahte vikkan dan bargat, muhto in soaitte nu bures lihkostuvvan. Aktiiva geažus lea neutrála, eai leat makkárge liigemearkkašumit.
ReplyDeleteDasto diet váddáseamos, dat passiiva hápmi. Sáhtán váldit omd. "Njoammil borahalai sáhpánii" Dalle lea njoammil passiiva, muhto dat njoammil ii áigon borrot. Dalle čájeha diet passiiva ahte ii lean dan objeavtta dáhttu. Eará ovdamearka lea jus mun vuojáhalan biilii. Mun in hálit šaddat biilla vuollái, muhto goitge geavai nu.
MUHTO: Sánis gulahallat, dalle lea fas goalmmát vuohki, resiprohka vearba. Dát geavahuvvo dalle go guokte olbmo, ealli dahje mat nu dahkaba seamma nubbi nubbái. Dát adno kausatiiva vearbbain, go don nubbi barggahat Mun gulahan du (dagan nu ahte don gulat), ja don gulahan mu (dagan nu ahte don gulat. De moai gulahalle. Dán hohppui in fuobmá nu galle sáni main lea dákkár mearkkašupmi, eambbo go diet gulahallat.
Dávjjimusat adnojit diet maid Villle lea čilgen , diet aktiivahápmi maid mun lean čilgen, ja diet mas -hallat adno go lea objeavtta dáhtu vuostá.
Giitu ollu čilgehusa ovddas. Doai gal sáhttišeidde bargat sámegiela oahppaheaddjin váikko Sámi allaskuvlas.
ReplyDelete